De van toepassing zijnde vaarregels zijn vermeld in het Binnenvaartpolitiereglement (BPR). Hieronder worden de begrippen en regels behandeld die voor roeien in onze omgeving van belang zijn. Het volledige reglement is opgenomen in de Wateralmanak deel 1 en de VaarAtlas.

 

De behandeling van het BPR blijft hier beperkt tot datgene wat een roeier/stuurman in de dagelijkse praktijk tegen kan komen als hij op Het Spaarne roeit.

Als bijvoorbeeld iemand een toertocht gaat maken op stromend water, dan dient hij het BPR nader te bestuderen op aspecten als stromend water, sluizen, etc.

Het belangrijkste om te onthouden op water is het volgende: je hebt nergens recht op, je hebt de plicht om volgens goed zeemanschap veiligheid voor mens, oever en materiaal te betrachten. Op de weg gaat het verkeersreglement uit van het 'recht' op voorrang, op het water heb je de plicht voorrang te verlenen.

Het is noodzakelijk om zoveel mogelijk stuurboordwal te houden.

 

Algemene bepalingen Schipper

Een schipper dient te voorkomen dat:

• het leven van personen in gevaar wordt gebracht,
• schade aan andere schepen of oevers ontstaat,
• de veiligheid en het vlotte verloop van de scheepvaart in gevaar wordt gebracht.

Een schipper is verplicht om volgens goed zeemansschap af te wijken van de regels van het BPR in het belang veiligheid of goede orde.

Aan de stuurman van een roeiboot of een kleine (< 7m) open zeilschip is geen leeftijdsgrens gesteld.

Bij kleine (< 7m) open motorboten die maximaal 13 km/uur kunnen varen moet de stuurman minimaal 12 jaar zijn (Nonnetje, Catrinus). Hieronder vallen ook kleine zeilschepen met hun buitenboordmotor ingeschakeld.

 

Verlichting

Een roeiboot en een kleine open motorboot/zeilschip dienen 's nachts een rondomschijnend wit licht te voeren. Een zeilboot kan bij gevaar van aanvaring een tweede wit licht voeren.

 

Een binnenvaartschip voert:

• Een krachtig wit toplicht, dat over een hoek van 225° naar voren schijnt (aan beide boorden 22,5° achterlijker dan dwars), min. 5 meter hoog.
• Een helder wit heklicht, dat over een hoek van 135° naar achteren schijnt (samen met toplicht 360°)
• Twee heldere boordlichten, groen aan stuurboord en rood aan bakboord, elk over 112,5° vanaf recht vooruit (samen dezelfde hoek als het boordlicht), op gelijke hoogte, min 1 meter onder het toplicht.

Verlichting dient gevoerd te worden 's nachts en overdag bij slecht zicht.

 

Vaarregels

Het benaderen van boten kan op drie manieren:

• Tegengestelde koersen: koersen die recht of vrijwel recht tegengesteld zijn.
• Oplopende koers: het benaderen van een schip uit een richting van meer dan 22,5° achterlijker dan dwars (dit is dezelfde hoek als het heklicht schijnt.
• Kruisende koersen: overige benaderingen, bij twijfel prevaleert de tegengestelde of de oplopende koers. Oplopend of tegengesteld passeren mag alleen als dat veilig kan.

Een schip dat voorrang heeft dient koers en snelheid te behouden.

 

Regels voor kruisende koersen

• Bij gelijke schepen heeft het schip van rechts voorrang. Echter met de volgende uitzonderingen:
• Een schip dat stuurboordwal houdt of aan stuurboord in een vaargeul vaart heeft voorrang
• Een klein schip (roei, zeil of motor) wijkt voor een groot schip (of pleziervaart wijkt voor beroepsvaart)
• Een klein motorschip wijkt voor een ander klein schip (roei of zeil)
• Een roeiboot wijkt voor een kleine zeilboot

Bij zeilboten onderling:

• Als ze over verschillende boeg liggen heeft de boot met het zeil over bakboord voorrang
• Als ze over gelijke boeg liggen wijkt het minst hoog aan de wind varende schip (het meest hoog aan de wind varende schip heeft voorrang)

 

Regels voor tegengestelde koersen

• Beide schepen wijken naar stuurboord. Echter, alle uitzonderingsregels voor kruisende koersen gelden hier ook.

 

Regels voor oplopen

• Een schip loopt de oploper aan bakboord voorbij, stuurboord mag ook als er ruimte is.
• Bij zeilboten loopt de oploper aan de loefzijde voorbij.

 

Overige regels

Bijzondere manoeuvres: haven invaren, omkeren, wegvaren, etc. mogen pas uitgevoerd worden als zeker is dat dit veilig kan.

Verkeer op de Molenplas dat richting loods vaart volgt geen vaargeul (er is immers geen beboeiing) en volgt ook niet de stuurboordswal en heeft dus geen voorrang op kruisend verkeer vanaf rechts. 
 

Bij het in- en uitvaren van een nevenvaarwater (b.v. Heemstedeskanaal) moet je de vaart op het hoofdvaarwater (b.v. Buitenspaarne) voorrang verlenen. Bij kruisend vaarwater is meestal duidelijk wat het hoofdvaarwater is. Als dat niet herkenbaar is, is er een bord geplaatst.

Ook in het waterverkeer geldt een alcoholverbod: vanaf 8 ‰ mag je geen boot besturen.

Een binnenvaartschip heeft een enorme dode hoek. Als jij de schipper niet kunt zien, kan hij jou ook niet zien! Hieronder zie je wat een schipper van duwcombinatie bij slecht zicht ziet.

Verenigingsregel
Als twee roeiboten van Het Spaarne varend met tegengestelde koers gelijktijdig onder een brug door willen varen geldt als verenigingsregel dat de boot die richting de loods vaart voorrang heeft. Let op dat deze regel alleen voor roeiboten van Het Spaarne geldt en niet voor bijvoorbeeld Amphitrite.

 

Brugsignalen

De belangrijkste signalen bij een beweegbare brug zijn:

Signaal	Betekenis
Enkel geel licht of geel bord	Aanbevolen doorvaart (met tegenliggers)
Dubbel rood aan beide zijden	Brug wordt niet bediend, geen doorvaart toegestaan
Dubbel rood aan beide zijden met enkel geel licht of geel bord	Brug wordt niet bediend, doorvaart toegestaan, maar let op tegenliggers.
Enkel rood aan beide zijden	Brug wordt bediend, geen doorvaart toegestaan, ook niet voor roeiboten!
Rood groen aan beide zijden	Doorvaart van deze zijde wordt binnen korte tijd toegestaan
Enkel groen aan beide zijden	Doorvaart van deze zijde toegestaan

Roeiboten kunnen onder de gesloten brug doorvaren en mogen dat doen (als de vaart vrij is). Met bovenstaande signalen kan je bepalen wat boten waarvoor de brug bediend wordt gaan doen.

 

Geluidsseinen

Schepen kunnen onderling of met een brugwachter communiceren met geluidsseinen, hoewel er steeds meer gebruik van de marifoon wordt gemaakt, vooral voor de communicatie met brugwachters.

Voor het varen op het Spaarne zijn de drie belangrijkste geluidsseinen:

Geluidssein	Verklaring
Lange stoot	Attentie
Lang-kort-lange stoot	Verzoek tot bediening van een brug
Korte stoten	Aanvaringsgevaar

Verkeerstekens
Langs het Spaarne en de ringvaart tref je de volgende verkeerstekens aan:

Beperkte diepgang	Beschikbare diepte (in centimeters) kan worden aangegeven.
Beperkte doorvaarthoogte	Beschikbare hoogte (in meters) kan worden aangegeven
Aanbevolen doorvaartopening	Tegenliggend verkeer is mogelijk. Als er maar één gat is dient het licht of bord als oriëntatiemidddel.
Aanbevolen doorvaartopening	Voor tegenliggend verkeer verboden
Het gevolgde vaarwater is hoofdvaarwater	U vaart op hoofdvaarwater en heeft voorrang op het nevenvaarwater
Het gevolgde vaarwater is nevenvaarwater	U vaart op nevenvaarwater en bent verplicht het hoofdvaarwater voorrang te verlenen.
Algemeen doorvaartverbod	Bijvoorbeeld boven een bruggat met aan de andere kant dubbel geel licht of een dubbel geel bord.
Verboden te keren
Verboden voor kleine schepen (recreatie)
Maximale vaarsnelheid in km/uur
Hoogteschaal in meters