Theorielessen ondersteunen onze praktijklessen. We werken voor de kielbootinstructie met Het Zeilboek, leidraad voor zeilers van PJ Hoefnagels (ISBN 9789064106842, 3e druk september 2019). Dat moet je zelf aanschaffen. Het kost ongeveer €21. Boekhandel Blokker aan de Binnenweg in Heemstede kan het bijvoorbeeld snel leveren als je het via internet bestelt.

Daarnaast maken wij gebruik van de ‘Spaarne Handelingenlijst’ waarin de verschillende handelingen puntsgewijs staan beschreven. Die lijst vind je hier (pdf):

Kielboten

Van april tot en met september geven wij op vaste momenten zeilinstructie in met name de Polyvalken. Dit zijn zeer stabiele en toch redelijk snelle kielboten. Je krijgt instructie (theorie en praktijk) van mede-Spaarneleden, die voor jou graag tijd vrij maken om les te geven. Als je je opgeeft voor de instructie, is het dus goed om je dat te realiseren. Je krijgt les op je eigen niveau en zit met de instructeur en meestal een of twee andere zeilers aan boord. Zo kun je ook van elkaar leren.

Het Spaarne heeft een degelijk opgebouwd eigen lesprogramma dat toe leidt naar diverse Spaarnezeildiploma’s die je vanaf je 18^e kunt behalen door het doen van een proef. Na het behalen van niveau 2 mag je zelf een boot afschrijven en meenemen.

Samen met je instructeur bepaal je of je toe bent aan het opgaan voor de proef. Die proef wordt afgenomen door iemand van de proevencommissie die met jou en je instructeur meevaart en kijkt of je aan de eisen voldoet. Wanneer de proeven worden afgenomen, is opgenomen in de zeilagenda.

Kielboot diploma’s

K1: Je bent een prima fokkenist en goed bemanningslid. Je begrijpt de basisbeginselen van het zeilen (inclusief manoeuvres) en kunt deze onder eenvoudige omstandigheden uitvoeren. Je mag zelf nog geen zeilboot afschrijven.

K2: Je kunt zelfstandig (veilig!) zeilen op meren en plassen onder redelijke omstandigheden: tot en met windracht 4, op niet te druk vaarwater, overdag en met voldoende zicht. Je mag met dit diploma zelf een boot afschrijven tot code oranje op de Spaarnesite.

K3: Je bent een geoefend zeiler die onder alle omstandigheden veilig vaart (je mag afschrijven tot code rood).

Word lid en kom zeilen bij Het Spaarne! Het is mogelijk om te worden opgeleid en je kunt gewoon voor je plezier (mee)zeilen. Voor mensen met een beperking hebben we vier aangepaste boten en begeleiders die snappen wat zeilen met een handicap betekent. Onze bijzondere vloot bestaat uit vijf Polyvalken, twee Randmeren, één Centaur, drie Lasers, vier Hansaboten, één meer dan honderd jaar oude klassieke overnaadse zeilende roeiboot (Zeilwherry) en een bijboot: De Rooie Nel.

Kijk in de zeilagenda voor alle geplande activiteiten. Dit alles gebeurt vanaf onze locatie op de Mooie Nel in Haarlem.

Zeilen op de Mooie Nel.
Klik op de foto voor een vergroting

Om bij de Mooie Nel naar binnen te kunnen, heb je een zogenaamde tag nodig. Dat is een elektronische sleutel voor het hek en de voordeur van het gebouw. Tags zijn beschikbaar voor iedereen die lid is van Het Spaarne. Ben je (nog) geen lid, dan krijg je ook geen tag. Tags worden persoonlijk uitgereikt, staan op naam van de persoon die 'm kreeg en zijn niet overdraagbaar. Uitlenen is ook niet de bedoeling. Het sleutelsysteem is zo ingericht dat we kunnen zien wie een van de sloten heeft geopend. Met die informatie doen we in principe niks, maar het is goed dat je het weet.

Hoe kom ik aan een tag?
Je kunt een tag aanvragen via Afhalen van de tag kan op afspraak. Voor de tag betaal je een borg van €25. Die voldoe je bij het afhalen van de tag door ondertekening van een machtiging voor eenmalige incasso. Neem voor de zekerheid je bankrekeningnummer mee. Uiteraard storten we de borg terug als je de tag weer inlevert (mits die nog in goede staat is, maar dat had je vast al begrepen). Het kan een paar dagen duren voordat je de tag in handen hebt. Vraag de tag dus bijtijds aan.

En inleveren van de tag, hoe gaat dat?

Als je je tag wil inleveren, neem dan contact op via Dan kun je een afspraak maken over het inleveren. Na inelveren van de tag krijg je je borg teruggestort op je bankrekening.

Voor het gebruik van Zeilwherries van, of in bruikleen bij, de KR&ZV Het Spaarne gelden onderstaande regels:

• Voor het zelfstandig varen in een zeilwherry van het Spaarne dienen leden van het Spaarne in bezit te zijn van de Zeilwherryproef ZW-2.
• Z3 cursisten kunnen worden gecoacht door Spaarne leden die in het bezit zijn van de ZW-2 proef.
• De beginnende ZW-2 cursist heeft minimaal zeilniveau CW02, plus de nodige praktijk zeilervaring ( bij voorkeur in kleinere open boten). Een roeiniveau > S2 is een pré maar niet noodzakelijk. De cursist heeft ook relevante stuurervaring (zoals de Spaarne roeiproef St2).
• Nadat de betreffende instructeur(s) na een aantal lessen tot de conclusie kom(t)(en) dat de cursist ZW-2-vaardig is, wordt de cursist aangemeld bij de proevencommissie.
• Er is een proevencommissie bestaande uit 3 leden. De leden van de proevencommissie varen met de cursist en beslissen gezamenlijk over toekenning van de ZW-2 proef.
• Normaliter kan worden gevaren tot en met windkracht 4 Bft. Bij uitzondering kan een ervaren bemanning bij wedstrijden/evenementen van de Vereniging Het Zeilend Scheehout of van het Comité voor Wherrywedstrijden, varen tot en met windkracht 5 Bft.
• Tijdens instructie zal een reddingsvest worden gedragen. Verder zal een reddingsvest worden gedragen door bemanningen met weinig ervaring vanaf windkracht 3 Bft. Vanaf windkracht 4Bft zal altijd een reddingsvest worden gedragen.
• De normale bemanning bestaat uit 2 tot 4 personen, waarvan minimaal één lid in bezit is van de ZW-2 proef.

Bij het afnemen van de ZW-2 proef wordt gelet op:

• Kennis omtrent gebruik van, en wat dient er aan boord te zijn,
  • Roeiroer of zeilroer, drainplug, welk tuig moet worden gebruikt.
• Roeien:
  • Roeien met vaste banken en open dollen.
  • Bij het commando “Laat lopen” het uitnemen van de riemen uit de dollen. (in plaats van het werken met slippende riemen). Dit ter voorkoming dat de scheehouten dollen afbreken.
  • Het op de juiste wijze uitzetten, en het binnenboord nemen, van de riemen.
• Zeilen:
  • Het op- en aftuigen, waar, hoe.
  • Het afvaren en aankomen (altijd roeiend).
  • Door de wind gaan bij opkruisen (gaat meestal niet en moet vrijwel altijd geholpen worden door te assisteren met een riem, dan wel door een gijp te maken).
  • De gijptechniek (let op, bij een verkeerd uitgevoerde gijp gaat de boot gemakkelijk om!)
  • Het sturen (als stuurman) respectievelijk het zeilvoeren (als 2e man)
  • Het blijk geven goed te kunnen anticiperen op wat komen gaat en het varen/zeilen met voordewindse en met ruimewindse koers.
  • De keuze wanneer roeien beter is dan zeilen.

Het Spaarne beschikt ook over twee scheehouten zeilwherries, de Dorus Rijkers. Scheehouten zeilwherries zijn klassieke overnaadse zeilende-roeiboten die al ruim honderd jaar oud zijn. Het Spaarne is lid van de Nederlandse Vereniging tot Behoud van Zeilwherries “Het Zeilend Scheehout”.

Op ons Youtubekanaal vind je een aantal filmpjes van onze zeilwherries in actie.

Om met deze bijzondere boten te mogen varen is het noodzakelijk om hiervoor opgeleid te zijn en de proeven te hebben afgelegd die behoren bij dit type zeil-roeiboot. De specifieke eisen hiervoor lees je hier.

De opleiding en het beheer van deze boten is in handen van de zeilwherry-commissie, die bestaat uit:

• Edith Schopman
• Freek de Jong
• Evert Abeln

Om je aan te melden voor de opleiding voor deze boten, maar ook voor verdere informatie, kun je een mail richten aan

Finish van de jaarlijkse landelijke zeilwherrywedstrijd bij Nederhorst den Berg. Dorus Rijkers ligt voor. Klik op de foto voor een vergroting.

Op drie avonden en één ochtend, in de maanden april tot en met september, geven wij zeilinstructie in Polyvalken. Dat zijn zeer stabiele maar toch redelijk snelle boten. Onze instructeurs zijn ervaren zeilers en mede-Spaarneleden. De minimale leeftijd om aan de instructie mee te mogen doen is 16 jaar. De minimale leeftijd voor de proef is 18 jaar.

De instructietijden zijn:

1. Maandagavond van 18:45 tot donker
2. Dinsdagavond van 18:45 tot donker
3. Donderdagochtend van 9:45 tot 13:00 uur
4. Donderdagavond van 18:45 tot donker

In februari beginnen we met een verplichte theorie-instructie waarin de basisprincipes van het zeilen worden uitgelegd. Zie de zeil-agenda voor alle data. Het werkt beter om dit vooraf op een aantal avonden in het verenigingsgebouw uit te leggen dan in de boot. Dan willen we voornamelijk zeilen. De opleiding wordt afgesloten met een proef (Z2/CWO II) waarin jouw bekwaamheid wordt getoetst. Als je de proef haalt mag je de zeilboten in het digitale afschrijfsysteem afschrijven en er zelfstandig mee weg gaan. Dit is het niveau waarop je als schipper tot en met 4 Beaufort met een onervaren bemanning in alle situaties de zeilboot veilig en gecontroleerd kan varen.

Je instructeur houdt jouw vorderingen bij met behulp van de CWO vorderingenstaat. Hierop wordt vastgelegd wat je kunt en wat nog oefening behoeft. Het is de bedoeling dat jouw instructeur na iedere zeilles de vorderingenstaat met je doorneemt zodat je de volgende les vanaf dat punt weer verder kunt. De vorderingenstaten worden uitgedeeld tijdens de theorielessen aan het begin van het seizoen en zijn ook op te halen bij de coördinator zeilinstructie. Een afspraak maken daarvoor kan via

Bij de CWO zeilscholen gaat men er vanuit dat er ongeveer een volledige lesweek (35-40 uur) nodig is om een CWO niveau te kunnen behalen. Voor CWO II /Z2, twee niveaus, komt dat dus, zonder eerdere zeilervaring, neer op 70-80 uur zeil les. Het spreekt voor zich dat een aangesloten week zeil les efficiënter is dan 2-3 uur per week instructie gedurende gedurende 20 weken in de zomer.

Als basis voor de CWO II opleiding hanteren wij Het Kleine Zeilboek (ISBN 90 240 066 94), het boek is in de meeste boekhandels te koop en natuurlijk ook via de bekende internetboekwinkels. Wil je voor jezelf de theorie wat uitgebreider kunnen doornemen koop dan van dezelfde schrijver Het Zeilboek (ISBN 90 240 066 78).

Het is mogelijk om ook gedurende het seizoen te starten. Dat moet wel in overleg met de zeilinstructiecoördinator, omdat een beginnende cursist zo wel het een en ander misloopt. Ben je een ervaren zeiler en lijkt het je leuk zo af en toe eens op de Mooie Nel te gaan zeilen, dan is het mogelijk de Spaarneproef vrijwel direct af te leggen. Neem hiervoor contact op met de zeilinstructiecoördinator: