1. Elke boot begint met een ontwerp op papier; een lijnenplan en een constructietekening. Die heb ik niet en heb ook geen idee wie ooit de eerste C-1 heeft ontworpen. Maar wat ik wel heb zijn de bouwmallen waar de eerste C-1en zoals de MUG en de TOR van de club op zijn gemaakt. De rest van de maten waren met gemak uit de oude boten te halen.

2. Vervolgens worden de mallen op een vast stramien perfect in lijn op de werkbank gemonteerd. De kiel kan gelegd worden. Deze wordt verbonden met de al van te voren gelamineerde voor- en achtersteven en de grundels. Dit vormt het geraamte voor de huid. Kiel, stevens en grundels worden gemaakt van cederella; een loofhout ceder uit de tropen.

3. Met een beetje fantasie is de vorm van de boot al goed te zien.

4. De voor- en achtersteven bestaan uit een stapel latjes die met lijm er tussen om een mal krom gebogen zijn. Als de lijm droog is behoud hij zijn vorm.

5. De huid bestaat uit 2,5 mm. dik 5-lagig buigplex met mahonie toplagen. De lengte van deze platen is maximaal 2,50 meter. Niet lang genoeg voor de boot . Een paar lijmverbindingen zijn dus onvermijdelijk.

6. Dan kan het in vorm buigen van de platen beginnen. Langzaam met vocht en hitte laten de huidplaten zich vormen.

7. Met vooral hitte aan de binnenbocht van het hout laat het zich buigen.

8. Met veel klemmen wordt de huid in zijn bocht gehouden om vast te wennen aan de kromming van de rest van zijn bestaan.

9. De lijm tussen de huid en de kiel,stevens en grundels maakt er een geheel van.

10. De gelamineerde buitenstevens voor en achter en de buitenkiel maken de romp af.

11. Na het nodige geschaaf en geschuur heeft de buitenkant van de boot zijn definitieve vorm gekregen en krijgt hij al zijn eerste laklagen. Al was het alleen maar ter bescherming. Maar echt glimmen doet ie dan nog niet.

12. Nu een spannend moment: het omdraaien. De vorm wordt nu nog geheel bepaald door de mallen, dus die moeten er in blijven. Maar de mallen kunnen wel los van de werkbank.

13. Voordat de mallen er uit kunnen moeten eerst de spanten in de boot gemonteerd worden. Ook deze spanten zijn gemaakt van een stapel latjes met lijm er tussen en gebogen over een mal. Vooral voor het visuele effect zijn ze gemaakt van om en om essen en hahonie latten, maar het essen zogt voor de meeste sterkte.

14. Pas als alle spanten voor het verband in de boot zorgen kunnen de mallen er uit.

15. Invulstukken bij de stevens zorgen voor extra verband. Ik zelf wil hier nog wel eens mijn creativiteit op botvieren

16. Zit het er voor de sier of heeft het ook nog een belangrijke functie? Een beetje van beide denk ik, maar een stootlijst werkt wel mooi af. Er zijn wel altijd veel klemmen voor nodig om ze vast te lijmen.

17. Ook weer na het nodige schaaf- en schuurwerk aan de binnenkant kan deze gelakt, geschuurd en afgelakt worden

18. Ondertussen zijn onderdelen als opstapplankje en het voetenboord ook klaar voor lakken.

19. Voor het verband en stijfheid moeten er nog diagonalen en lijfhouten (de wat dikkere balken waarop de voetenboorden vast zitten) er in en ook in de lak natuurlijk.

20. Een lastig klusje is altijd het installeren van het voetenboord. De drie strippen moeten perfect parallel en op de goeie lengte op de lijfhouten en de kiel. Een millimeter uit lijn en verstellen zal zeer moeilijk zijn.

21. Ook de slidings moeten perfect parallel zitten uiteraard. En voor een goeie roeibeweging moeten ze ook op wiggen zitten, zodat je bij de uitpik iets hoger zit dan helemaal voor.

22. De ruw gelakte buitenkant krijgt nu weer minstens twee lagen om alle poriën volledig te vullen en om vervolgens met zeer fijn schuurpapier tot een super glad oppervlak te worden geschuurd. In drie stappen wordt het schuurstof er af gehaald, Eerst met de stofzuiger met borstel. Dan met sop (een ontvetter) wordt ie zeker twee keer helemaal afgenomen.Er kan pas gelakt worden als alle stofdeeltjes in de lucht van de werkplaats neergedaald zijn op de grond. Dat is dus pas de volgende ochtend. Pas dan wordt het laatste stof verwijderd met een kleefdoekje; een doekje met een kleverige wasachtige substantie waarin de laatste stofjes blijven hangen. En met de juiste hoeveelheid verdunner en de juiste temperatuur moet er heel snel gewerkt worden, want de lak droogt onder de kwast. Na 18 jaar oefenen begin ik het onder de knie te krijgen.

23. Ter bescherming van de voor- en achtersteven gaan daar messing strippen op. Deze willen de rand van het vlot nog wel eens raken.

24. De laatste dingen zijn altijd de riggers die naar mijn specificaties door de riggerbouwer gemaakt zijn. Meestal passen ze direct. De dollen stel ik dan af op hoogte en bladhoek en de boot is klaar. Maar voor er in geroeid kan worden moet de boot gedoopt worden. Bijgeloof zegt dat als een boot ongedoopt te water gaat het geluk niet met haar meevaart. En voor deze doop is een naam op de boeg een vereiste.

25. Volgens 125 jaar oud Spaarne gebruik krijgt ze een naam, wordt een behouden vaart gewenst en wordt ze gedoopt met een puts (emmer) water uit de rivier het Spaarne (om vast te wennen).

26. En om aan te tonen aan de aanwezigen dat de boot inderdaad dat kan waarvoor deze gebouwd is wordt ze voorgeroeid. De eerste meters op het Spaarne.

27. Het navigeren blijft mensenwerk en waar mensen werken worden fouten gemaakt. Hier een C-1 die midscheeps overvaren was door een jachtje. Ze is weer volledig hersteld, maar de nieuwigheid was er wel af.

 

Uit De Telegraaf, de Vaarkrant, zaterdag 16 augustus 1997
door Chris van Winden

DE MEESTER VAART MEE
Lesgeven vanuit gemotoriseerde roeiboot

Tientallen leerlingen krijgen van Wil Koning bij de Koninklijke Roei- en Zeilvereniging Het Spaarne in Heemstede roeiles vanuit een bijzonder motorbootje. Die bijzondere stap is voortgekomen uit de gedachte dat hij de leerlingen steeds de roeibeweging moet kunnen voordoen, terwijl hij ook snel van de ene leerling naar de andere moet kunnen gaan. Sinds kort vaart de 72-jarige instructeur 'op de motor' naar de beginnende roeiers toe om dan met zijn roei-installatie de gecompliceerde roeibeweging perfect voor te doen.

Wil Koning haalde bijna 25 j aar geleden als een van de eerste roeiers in ons land het officiële diploma KNRB-instructeur. Hij is daarna altijd bij zijn Vereniging Het Spaarne actief geweest om nieuwe roeiers op te leiden. En na zijn pensionering is dat uitgebreid tot zo'n beetje drie dagen in de week aanwezig zijn op het vlot en op het water.
Iemand met zoveel ervaring weet natuurlijk heel goed dat de beste manier om roeiles te geven is om je leerlingen de beweging steeds weer goed voor te doen en er dan vlak bij te zijn als ze het nadoen om eventuele fouten meteen te corrigeren. Alleen, hoe doe je dat als je zelf aan de kant staat en de leerlingen varen ver van je·af?

Zelf ook in een roeiboot zitten en er tussendoor varen is al heel mooi. En als je je dan nog snel kunt verplaatsen van de ene naar de andere lesboot, doe je het helemaal goed.

Licht
Wil Koning kocht een drie meter lang aluminium bootje en een buitenboordmotor. En toen hij daarin een roeiplaats met twee riemsteunen aangebracht had, was zijn ideale instructiebootje klaar. Wil:
"Het bootje is hartstikke licht en je kunt het makkelijk in je eentje in het water leggen. Het motortje levert 5-pk maar is om te bouwen voor 9-pk. Ik kan zo hard genoeg om elke roeiboot te volgen. En met onze bootsman Elmer heb ik de roei-installatie gemaakt met wat houtwerk en een paar oude riemsteunen. Het werd perfect. Je maakt het in een paar minuten vaarklaar en je tuft vrolijk van de ene boot naar de andere, waar je dan ter plekke alles aan de roeibeweging kunt voordoen." Met de kop op een aanlegsteiger gemonteerd, is het bootje ook prima te gebruiken als instructiebak voor het scullen. Meestal kan men in die oefenbakken slechts met één riem roeien. Een simpele verlenging van de. bedieningsstang van de motor door middel van een stuk pvc-pijp maakt het mogelijk de motor vanaf de roeiplaats te regelen. Wil: "Voor een roei-instructeur is dit een ideaal bootje. En zeker hier bij onze vereniging, omdat we niet meteen vanaf het clubgebouw langs de kant met de boten mee kunnen fietsen om aanwijzingen te geven."
Wil gaat binnenkort nog een kleine verbetering aanbrengen. Zijn alumakraft maakt op hoge snelheid weinig golven op het water, maar bij lagere snelheid toch wel wat en dat is natuurlijk iets waar roeiers een zeer grondige hekel aan hebben. Wil: "Ik maak nog een constructie met een paar plastic buizen achter de boot, waardoor die golven gedempt worden."
Koning kocht het bootje, dat hij ook gebruikt als volgboot bij allerlei tochten, bij de firma Eggers in Jisp voor f.1700. Als er zich meer klanten melden, is er volgens Wil best een flinke korting te bedingen. Als andere instructeurs inlichtingen willen hebben over zijn roeibare motorbootje - of gemotoriseerde roeibootje - mogen ze hem bellen.

Hier onder van links naar rechts Johan Evertsen, Piet Hein, Michiel De Ruyter, Tromp, Witte De With, Cornelis Eversten en Keesje de Duivel