S1: af te leggen in een gestuurde enkele wherry
Deze proef wordt afgegeven door de instructeur.

1. correct instappen en voetenbord afstellen
2. uitzetten
3. roeien zonder elementaire fouten; roeien op de armen, roeien met extreem kromme polsen, door het bankje trappen, diepen, zagen en vlaggen
4. strijken en rondmaken
5. halend aankomen aan SB en BB onder leiding van stuurman
6. correct uitstappen
7. kennis van het materiaal

De instructeur moet vinden dat de kandidaat voldoende roeitechniek bezit om onder leiding van een stuurman in een wherry of Dx-boot te mogen roeien en aan de stuurinstructie St-2 in een C-boot mee te mogen doen.

S3: af te leggen in 4* na behalen St-2 en S2

1. in lichte en krachtige haal een zeer goede en vaste roeitechniek tonen
2. halend aankomen
3. kennis van het materiaal
4. gelijkheid en ritme en roeibeweging

De proevencommissie moet vinden dat de kandidaat in alle omstandigheden en in elke scullboot een goede techniek kan handhaven. Na het behalen van deze proef mag men in alle gestuurde scullboten uitvaren.

Het is toegestaan de tijdens de proef één roeier die al in bezit is van deze of een hogere proef in de boot te hebben. De ploeg wordt als geheel beoordeeld (het resultaat van de proef is voor alle kandidaten gelijk)

Hieronder staat een link naar het proevenformulier dat geldt voor deze proef. Het is een PDF bestand en is te downloaden door op de link te klikken of hem met de rechtermuisknop (opslaan als) naar je eigen schijf te kopiëren.

 Proevenformulier niveau 3 (53.8 kB 2009-03-16 08:54:53)

St-2

1. alle commando's luid en correct
2. een goede bootbeheersing en overzicht van de situatie op het water
3. passeren smalle brug
4. rondmaken in smal vaarwater
5. achteruit kunnen manoeuvreren c.q. drenkeling manoeuvre
6. aankomen aan SB- en aan BB-zijde
7. kennis van de belangrijkste vaarregels en van de verenigingsregels t.a.v. aankomen en wegvaren
8. het maken van een knoop om de boot vast te leggen (b.v. twee halve steken)

De proevencommissie moet vinden dat de kandidaat onder alle omstandigheden de boot goed beheerst.
Na het behalen van de St-2-proef mogen alle boten gestuurd worden; een "acht" echter dient de eerste vier keer gestuurd te worden onder verantwoordelijkheid van een bevoegde ploeg en ervaren "acht-slag-roeier".
Let op: bij het varen op stromend water dient de stuurman in het bezit te zijn van St-2.

S2: af te leggen in een C1x

1. in lichte en krachtige haal een goede techniek tonen; een soepel doorgaande beweging en goed waterwerk
2. bootbeheersing; goede balans
3. halend en strijkend aankomen
4. kennis van het materiaal

De proevencommissie moet van mening zijn dat de kandidaat voldoende roeitechniek en inzicht op het water bezit om zelfstandig in een C1x te mogen uitvaren( mits in het bezit van de St2 proef) , onder leiding van een stuurman in een Cx-boot te mogen roeien.

De van toepassing zijnde vaarregels zijn vermeld in het Binnenvaartpolitiereglement (BPR). Hieronder worden de begrippen en regels behandeld die voor roeien in onze omgeving van belang zijn. Het volledige reglement is opgenomen in de Wateralmanak deel 1 en de VaarAtlas.

De behandeling van het BPR blijft hier beperkt tot datgene wat een roeier/stuurman in de dagelijkse praktijk tegen kan komen als hij op Het Spaarne roeit.

Als bijvoorbeeld iemand een toertocht gaat maken op stromend water, dan dient hij het BPR nader te bestuderen op aspecten als stromend water, sluizen, etc.

Het belangrijkste om te onthouden op water is het volgende: je hebt nergens recht op, je hebt de plicht om volgens goed zeemanschap veiligheid voor mens, oever en materiaal te betrachten. Op de weg gaat het verkeersreglement uit van het 'recht' op voorrang, op het water heb je de plicht voorrang te verlenen.

Het is noodzakelijk om zoveel mogelijk stuurboordwal te houden.

Algemene bepalingen Schipper

Een schipper dient te voorkomen dat:

• het leven van personen in gevaar wordt gebracht,
• schade aan andere schepen of oevers ontstaat,
• de veiligheid en het vlotte verloop van de scheepvaart in gevaar wordt gebracht.

Een schipper is verplicht om volgens goed zeemansschap af te wijken van de regels van het BPR in het belang veiligheid of goede orde.

Aan de stuurman van een roeiboot of een kleine (< 7m) open zeilschip is geen leeftijdsgrens gesteld.

Bij kleine (< 7m) open motorboten die maximaal 13 km/uur kunnen varen moet de stuurman minimaal 12 jaar zijn (Nonnetje, Catrinus). Hieronder vallen ook kleine zeilschepen met hun buitenboordmotor ingeschakeld.

Verlichting

Een roeiboot en een kleine open motorboot/zeilschip dienen 's nachts een rondomschijnend wit licht te voeren. Een zeilboot kan bij gevaar van aanvaring een tweede wit licht voeren.

Een binnenvaartschip voert:

• Een krachtig wit toplicht, dat over een hoek van 225° naar voren schijnt (aan beide boorden 22,5° achterlijker dan dwars), min. 5 meter hoog.
• Een helder wit heklicht, dat over een hoek van 135° naar achteren schijnt (samen met toplicht 360°)
• Twee heldere boordlichten, groen aan stuurboord en rood aan bakboord, elk over 112,5° vanaf recht vooruit (samen dezelfde hoek als het boordlicht), op gelijke hoogte, min 1 meter onder het toplicht.

Verlichting dient gevoerd te worden 's nachts en overdag bij slecht zicht.

Vaarregels

Het benaderen van boten kan op drie manieren:

• Tegengestelde koersen: koersen die recht of vrijwel recht tegengesteld zijn.
• Oplopende koers: het benaderen van een schip uit een richting van meer dan 22,5° achterlijker dan dwars (dit is dezelfde hoek als het heklicht schijnt.
• Kruisende koersen: overige benaderingen, bij twijfel prevaleert de tegengestelde of de oplopende koers. Oplopend of tegengesteld passeren mag alleen als dat veilig kan.

Een schip dat voorrang heeft dient koers en snelheid te behouden.

Regels voor kruisende koersen

• Bij gelijke schepen heeft het schip van rechts voorrang. Echter met de volgende uitzonderingen:
• Een schip dat stuurboordwal houdt of aan stuurboord in een vaargeul vaart heeft voorrang
• Een klein schip (roei, zeil of motor) wijkt voor een groot schip (of pleziervaart wijkt voor beroepsvaart)
• Een klein motorschip wijkt voor een ander klein schip (roei of zeil)
• Een roeiboot wijkt voor een kleine zeilboot

Bij zeilboten onderling:

• Als ze over verschillende boeg liggen heeft de boot met het zeil over bakboord voorrang
• Als ze over gelijke boeg liggen wijkt het minst hoog aan de wind varende schip (het meest hoog aan de wind varende schip heeft voorrang)

Regels voor tegengestelde koersen

• Beide schepen wijken naar stuurboord. Echter, alle uitzonderingsregels voor kruisende koersen gelden hier ook.

Regels voor oplopen

• Een schip loopt de oploper aan bakboord voorbij, stuurboord mag ook als er ruimte is.
• Bij zeilboten loopt de oploper aan de loefzijde voorbij.

Overige regels

Bijzondere manoeuvres: haven invaren, omkeren, wegvaren, etc. mogen pas uitgevoerd worden als zeker is dat dit veilig kan.

Verkeer op de Molenplas dat richting loods vaart volgt geen vaargeul (er is immers geen beboeiing) en volgt ook niet de stuurboordswal en heeft dus geen voorrang op kruisend verkeer vanaf rechts. 
 

Bij het in- en uitvaren van een nevenvaarwater (b.v. Heemstedeskanaal) moet je de vaart op het hoofdvaarwater (b.v. Buitenspaarne) voorrang verlenen. Bij kruisend vaarwater is meestal duidelijk wat het hoofdvaarwater is. Als dat niet herkenbaar is, is er een bord geplaatst.

Ook in het waterverkeer geldt een alcoholverbod: vanaf 8 ‰ mag je geen boot besturen.

Een binnenvaartschip heeft een enorme dode hoek. Als jij de schipper niet kunt zien, kan hij jou ook niet zien! Hieronder zie je wat een schipper van duwcombinatie bij slecht zicht ziet.

Verenigingsregel
Als twee roeiboten van Het Spaarne varend met tegengestelde koers gelijktijdig onder een brug door willen varen geldt als verenigingsregel dat de boot die richting de loods vaart voorrang heeft. Let op dat deze regel alleen voor roeiboten van Het Spaarne geldt en niet voor bijvoorbeeld Amphitrite.

Brugsignalen

De belangrijkste signalen bij een beweegbare brug zijn:

Signaal	Betekenis
Enkel geel licht of geel bord	Aanbevolen doorvaart (met tegenliggers)
Dubbel rood aan beide zijden	Brug wordt niet bediend, geen doorvaart toegestaan
Dubbel rood aan beide zijden met enkel geel licht of geel bord	Brug wordt niet bediend, doorvaart toegestaan, maar let op tegenliggers.
Enkel rood aan beide zijden	Brug wordt bediend, geen doorvaart toegestaan, ook niet voor roeiboten!
Rood groen aan beide zijden	Doorvaart van deze zijde wordt binnen korte tijd toegestaan
Enkel groen aan beide zijden	Doorvaart van deze zijde toegestaan

Roeiboten kunnen onder de gesloten brug doorvaren en mogen dat doen (als de vaart vrij is). Met bovenstaande signalen kan je bepalen wat boten waarvoor de brug bediend wordt gaan doen.

Geluidsseinen

Schepen kunnen onderling of met een brugwachter communiceren met geluidsseinen, hoewel er steeds meer gebruik van de marifoon wordt gemaakt, vooral voor de communicatie met brugwachters.

Voor het varen op het Spaarne zijn de drie belangrijkste geluidsseinen:

Verkeerstekens
Langs het Spaarne en de ringvaart tref je de volgende verkeerstekens aan:

Beperkte diepgang	Beschikbare diepte (in centimeters) kan worden aangegeven.
Beperkte doorvaarthoogte	Beschikbare hoogte (in meters) kan worden aangegeven
Aanbevolen doorvaartopening	Tegenliggend verkeer is mogelijk. Als er maar één gat is dient het licht of bord als oriëntatiemidddel.
Aanbevolen doorvaartopening	Voor tegenliggend verkeer verboden
Het gevolgde vaarwater is hoofdvaarwater	U vaart op hoofdvaarwater en heeft voorrang op het nevenvaarwater
Het gevolgde vaarwater is nevenvaarwater	U vaart op nevenvaarwater en bent verplicht het hoofdvaarwater voorrang te verlenen.
Algemeen doorvaartverbod	Bijvoorbeeld boven een bruggat met aan de andere kant dubbel geel licht of een dubbel geel bord.
Verboden te keren
Verboden voor kleine schepen (recreatie)
Maximale vaarsnelheid in km/uur
Hoogteschaal in meters

Vaar altijd zoveel mogelijk in een rechte lijn; daardoor kunnen de stuurbewegingen klein blijven en ontstaat een minimale extra weerstand als gevolg van het sturen en wordt ook de balans zo min mogelijk verstoord. Stuur bij deze kleine koerscorrecties tijdens de recover (het oprijden).

Moet er een grotere koersverandering gemaakt worden, trek dan met een niet te grote, doch constante kracht aan één van de stuurlijnen. Beperk de roeruitslag tot ongeveer 30°. Bij een grotere roerhoek wordt het stuurresultaat slechter: de sturende kracht neemt af en de remmende kracht neemt toe. Is de koersverandering te groot om deze alleen met het roer te bereiken, gebruik dan bovendien commando's als: 'Stuurboord Sterk/Bakboord Best'€, of zelfs '€œStuurboord/Bakboord houden'€ en rondmaken.

Bij het wegroeien heeft de boot nog geen snelheid en heeft het trekken aan een stuurtouwtje geen nut. Dus voordat je wegroeit zorg je dat de boot in de gewenste roeirichting wijst, zodat je de eerste vijf halen niet hoeft te sturen.

Het aankomen

Aankomen doe je in het algemeen tegen de wind (of de stroom) in. Bij Het Spaarne€ is de regel (om aanvaringen te vermijden), dat je in principe altijd vanuit de richting Haarlem aankomt en in richting Heemstede vertrekt. Aankomen vanuit Heemstede moet overigens wel geoefend worden en is vereist voor de stuurproef. Kom altijd zo aan dat de boot het vlot niet raakt.

Ga voor de aanlegmanoeuvre uit van een hoek van aankomst van ongeveer 45°, iets kleiner voor langere boten (voor een acht b.v.ca. 20°) en iets groter voor kortere boten (voor een wherry ongeveer 40°). Laat minimaal 10 meter uit de kant lopen, zodat je ruim tijd hebt. Bereid de ploeg voor: 'Stuurboord riemen hoog, Klaar om te houden bakboord'€. Enkele meters uit de kant geef je het commando houden. De boot mindert dan vaart en draait van het vlot af. Nu kan je met het roertje corrigeren, gaat het draaien te snel, dan stuur je naar het vlot. Als je te weinig draait dan stuur je af. Bij een perfecte aankomst lig je 10 cm uit het vlot evenwijdig stil. Als je niet goed uit komt, modder dan niet door, maar stop tijdig (houden gelijk) en begin opnieuw.

Rondmaken

Bedenk, dat je door te halen of te strijken aan één boord, behalve '€œrond'€ ook wat vooruit of achteruit gaat. Wil je in een nauw vaarwater rond maken, laat dan halen en strijken zonder oprijden. Hiervoor is het commando 'rondmaken met vaste bank'€ Bij sterke dwarswind dien je naar de hoge wal te varen en daar rond te maken. Bij zijwind dien je zo rond maken, dat de boeg 'door de wind'€ gaat: halen gaat dan tegen de wind in waardoor je minder afdrijft. Hoewel je goed weet, dat bij een varende boot na bv. '€œhouden SB'€ logisch volgt: '€œrond over SB'€ moet je even nadenken, hoe dat werkt bij achteruitvaren. Hier volgt op '€œhouden SB'€ zo nodig '€œrond over BB'€.

De wind

De factor wind is in het bovenstaande nog niet ter sprake gekomen, toch vormt de wind voor veel mensen het grootste probleem bij het uitvoeren van manoeuvres. De wind heeft invloed te hebben op de keuze van de hoek van aankomst en de snelheid. Vaar in geval van meewind langzaam, houdt de hoek met het vlot wat kleiner dan 45° en laat vroeg lopen. Houd bij tegenwind er goed de vaart in en maak de hoek wat groter dan 45°. Anders wordt dit met dwarswind. Je hebt nu bovendien te maken met verlijeren (dwarsuit wegdrijven). In dat geval is het zaak om de punt van de boot voldoende in de richting van de wind te houden. Vooral dit laatste vereist veel praktische oefening.

De '€œlage wal'€ is de wal, waar de wind je heen drijft. Vaar bij harde wind er niet te dicht langs, anders raak je '€œaan lager wal'€. Bij aankomen aan lage wal zorg je dat je wat verder van het vlot wegblijft, de wind helpt het laatste stukje. Bij aankomen aan hoge wal moet je proberen dicht bij het vlot te blijven.

Op rechte stukken heeft dwarswind veel invloed, door de continue zijwaartse druk, moet je schuin tegen de wind in sturen om rechtuit over het water te gaan. Bij langzaam varen en stil gaan liggen moet je voldoende ruimte houden om niet in de kant te worden gezet.

Golven

Het is voor je roeiers prettig, als je hoge golven van passerende boten buiten boord weet te houden. Leg de boot stil evenwijdig aan of loodrecht op de golven, bladen plat op het water en het boord aan de kant van de golf optillen (commando: '€œBB/SB hoog'€).

Opmerkingen

• Zorg bij het doorvaren van een vernauwing (brug of zijsloot) altijd, dat je er recht voor komt, in een smal bruggat valt weinig meer te sturen, zeker als je ook nog moet laten slippen.
• Verminder bij onoverzichtelijke situaties snelheid en vraag, of de boeg mee uitkijkt. Houd er rekening mee dat een boot die geen vaart meer heeft ook niet meer reageert op het roer.
• Zorg dat bij een bocht de snelheid zo laag is dat je tijdig voor een obstakel kunt stoppen.
• De slag waarschuwt de stuurman voor oplopers, maar de stuurman kijkt zelf ook regelmatig achterom.